Volgens het recent gesloten sectorakkoord krijgt de gaswinning in Nederland de komende jaren een impuls. Dat is goed om onafhankelijker te worden van import, maar het levert ook een financieel extraatje op voor de schatkist. Hoeveel woningen zouden daarmee verduurzaamd kunnen worden?
De Nederlandse overheid kan de komende vijf tot tien jaar fors investeren in de verduurzaming van woningen door de aardgasproductie op de Noordzee te verhogen. Bij ongewijzigd beleid zou er naar schatting nog 35 tot 40 miljard kubieke meter aardgas uit de Noordzee gewonnen worden. Dankzij het op 23 april gesloten sectorakkoord wordt dat ‘minstens’ 100 miljard kuub.
Onderzoeksbureau Ecorys publiceerde in april 2024 een rapport over de verwachte extra gasbaten als de winning op de Noordzee een impuls zou krijgen. In opdracht van Element NL rekende Ecorys ook uit hoeveel woonwijken met die inkomsten verduurzaamd zouden kunnen worden.
Miljardenopbrengst bij extra gasproductie
Van iedere euro aan inkomsten uit aardgas vloeit 70 eurocent naar de schatkist. Het inschatten van de totale extra gasbaten is sterk afhankelijk van de gasprijs. Op basis van financiële scenario’s van het Planbureau voor de Leefomgeving en het Internationaal Energie Agentschap verwacht Ecorys een miljardenopbrengst. “Met de verkoop van het additionele aardgas ontvangt het Rijk tussen de 3,6 en 5,5 miljard euro”, aldus het rapport.
"De beoogde extra gasbaten bevinden zich dus ook nog in dezelfde orde van grootte"
Hoewel het rapport inmiddels een jaar oud is, verwacht Menno van Benthem, adviseur bij Ecorys en mede-auteur van het rapport, dat de beoogde gasbaten niet lager zullen uitvallen. “Het is lastig de gasprijs te voorspellen. Maar de prognoses zitten nog in dezelfde bandbreedte. De beoogde extra gasbaten bevinden zich dus ook nog in dezelfde orde van grootte”, aldus Van Benthem.
Jaarlijkse energielasten dalen met 450 miljoen
Als deze extra aardgasbaten worden ingezet voor het verduurzamen van woningen, kunnen bijna 400.000 huizen worden aangepakt, meer dan 50.000 huishoudens met energiearmoede. Het gaat dan om het isoleren van huizen en het aanleggen van aardgasvrije verwarming. Een jaar geleden kwam Ecorys nog tot bijna 500.000 te verduurzamen woningen, maar vanwege de inflatie zijn de kosten voor het verduurzamen van woningen een stuk hoger komen te liggen, waardoor Van Benthem schat dat voor hetzelfde geld 20 procent minder woningen onder handen kunnen worden genomen.
Daarmee dalen de vaste lasten jaarlijks met maximaal 450 miljoen euro. In deze rekensom gaat Ecorys ervan uit dat huishoudens zonder energie-armoede een eigen bijdrage leveren aan de investeringen.
Gas uit eigen bodem biedt voordelen
Naast financiële baten zijn er andere maatschappelijke voordelen. In de eerste plaats is er klimaatwinst, want duurzamere huizen stoten minder CO2 uit: circa 0,73 megaton per jaar. Daarnaast is Nederland door de combinatie van extra gaswinning en verduurzaming van woonwijken minder afhankelijk van geïmporteerd gas. Daarnaast blijft de infrastructuur op de Noordzee nog even intact, waardoor de platformen en de pijpleidingen in een later stadium gebruikt kunnen worden voor CO2-opslag en de productie van groene waterstof.