Om de klimaatdoelen te behalen moet meer gebeuren dan wat nu wordt gedaan. Daarom is deze week het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Klimaat gepubliceerd. De aanbevelingen in het rapport ‘Scherpe doelen, scherpe keuzes: IBO aanvullend normerend en beprijzend nationaal klimaatbeleid voor 2030 en 2050’ worden door Element NL in belangrijke mate ondersteund.
Directeur van Element NL Arendo Schreurs: “In het IBO Klimaat staat een aantal concrete maatregelen zoals CCS en blauwe waterstof, die wij ook in onze Element NL actieagenda als zodanig hebben geïdentificeerd. Daar zijn we als Element NL blij mee.”
Het afgelopen jaar is door de oorlog in Oekraïne duidelijk zichtbaar geworden dat we door onze afhankelijkheid van het buitenland, kwetsbaar zijn in onze energievoorziening. We moeten inzetten op het versnellen van verduurzaming, maar we moeten ook zorgen voor leveringszekerheid en betaalbaarheid. Schreurs vervolgt: “Ben als politiek dus duidelijk in je ambities met betrekking tot de nationale gaswinning. Want in Nederland gewonnen aardgas dient beide doelen: het heeft een fors lagere impact op het klimaat en zorgt voor leveringszekerheid. De import van LNG draagt niet bij aan het behalen van die doelen. Dit bewustzijn missen we in het rapport, terwijl we nog zeker een aantal decennia afhankelijk zijn van aardgas om de energietransitie te ondersteunen.”
“Het rapport ligt nu bij de politiek. Element NL hoopt op de ontwikkeling van een breed beleidskader, dat houvast geeft bij het voorbereiden van investeringen en nieuwe initiatieven. Voorspelbaar en betrouwbaar overheidsbeleid is voor het bedrijfsleven zeer belangrijk. Een duidelijk langjarig beleidskader voor het transitiepad, met daarin het verloop van bijvoorbeeld nationale gaswinning en van de opbouw van een CCS - en waterstofmarkt kan die duidelijkheid geven en zal de transitie versnellen,” aldus Schreurs.
1 van de 4 belangrijkste pijlers: CCS
CCS staat in het rapport genoemd als één van de vier belangrijke maatregelen om CO2-emissies in de industrie te reduceren. De maatregelen uit het rapport zijn:
• Vergroening en verbetering van productie en proces- en energie-efficiëntie middels elektrificatie.
• CCS en negatieve emissies uit bijvoorbeeld de verwerking van biogrondstoffen.
• Hernieuwbaar en circulair koolstofgebruik.
• Vermindering van de (industriële) productie.
“We merken dat steeds meer partijen inzien dat CCS een noodzakelijke oplossing is om de klimaatdoelen van 2030 te halen. CCS als instrument tot volle wasdom laten komen is nu de volgende belangrijke stap om de voor Nederland en Europa waardevolle industrie, te behouden. Denk bijvoorbeeld aan de chemische industrie waar nog geen directe andere verduurzamingsoptie is, doordat er bijvoorbeeld onvoldoende groene energie beschikbaar is, de infrastructuur of de techniek ontbreekt. Een intensieve manier van samenwerking door de hele keten is nodig om de ontwikkeling van CCS te laten slagen. Dat gaat het bijvoorbeeld om onderwerpen als beleid, toegankelijkheid, veiligheid, marktordening en kennisdeling,” aldus Schreurs.
Noodmaatregelen voor Porthos
Grote crises, zoals de klimaatcrisis, vragen om bijzondere en onconventionele oplossingen. Daarom staat in het IBO ook genoemd dat het kabinet ook moet kijken naar noodmaatregelen rondom het CCS-project Porthos.
Op dit moment loopt nog een procedure over Porthos bij de Raad van State. Stikstofregels vertragen de besluitvorming en de uitvoering van dit CCS-project. De IBO-commissie adviseert de regering om noodmaatregelen te nemen om waterstof- en CCS-projecten doorgang te laten verlenen om zo de klimaatdoelstellingen van Nederland in 2030 en daarna te behalen.
“Het verloop van het vergunningenproces van het Porthos project is maar een voorbeeld van hoe we in Nederland vastlopen in de vergunningverlening. Ook onze industrie heeft daar mee te maken. Het is van groot belang dat we daadwerkelijk projecten realiseren, op het gebied van duurzame energie, CCS maar ook gaswinning.”, vertelt Schreurs.
Blauwe waterstof
De onderzoekers die het IBO Klimaat opstelden, geven ook aan dat er ruim voor 2050 een emissievrije oplossing gevonden moet zijn voor regelbaar vermogen. Dus een alternatieve energiebron voor wanneer de zon niet schijnt of er geen geen wind waait. Blauwe waterstof is een CO2-vrije energiedrager en kan onderdeel van de oplossing zijn. Bij de centrale productie van waterstof, speelt CCS ook weer een belangrijke rol. “We kunnen morgen met de productie van blauwe waterstof beginnen en daarmee de tijd overbruggen, totdat we voldoende groene energie hebben om groene waterstof te maken”, voorspelt Schreurs.
Blik op 2050
Het IBO richt de pijlen op 2030. Dat is goed, want er moet nu actie komen om de klimaatdoelen te halen. Het kabinet moet een plan maken met daarin een outline voor de benodigde CCS- en waterstofopslag. Op die manier maken we op de juiste manier gebruik van bestaande infrastructuur en weten wat er nodig is om een nieuw systeem op te bouwen. Deze duidelijkheid helpt de sector om keuzes te maken die bijdragen aan het Nederlandse energiesysteem van de toekomst.
Schreurs: “Het is daarom belangrijk om de ambities te toetsen aan de randvoorwaarden. Kijk goed waar we in het halen van onze huidige ambities tegenaan lopen en waar we achterlopen. Formuleer daarnaast ook voor 2030 een plan om het offshore energiesysteem optimaal te hergebruiken voor nieuwe duurzame toepassingen, zodat we richting 2050 alles goed hebben ingericht om de energietransitie succesvol af te ronden.”
Bekijk het IBO rapport en andere bijbehorende stukken op Rijksoverheid.nl