Zoutwinning en aardgasproductie. Het lijken twee totaal verschillende werelden, maar de kruisverbanden zijn talrijk. Daarom starten zoutproducent Nobian en Element NL met een samenwerking. “Alles wat industrieel is geproduceerd, daar speelt zout of aardgas wel een belangrijke rol in”, stelt Nobians directeur mijnbouw Yvar van den Winkel. “Deze twee cruciale stoffen staan aan de basis van het sterke industriële cluster dat we in Nederland hebben.” Vanwege de gedeelde duurzaamheidsambities is deze samenwerkingsovereenkomst ook positief voor de energietransitie.
De zoutindustrie is net als de aardgassector van groot belang voor heel veel verschillende chemische processen. “Het is een van de belangrijkste grondstoffen voor de chemische industrie en dus ontzettend belangrijk om te winnen”, vertelt Van den Winkel. “Zonder zout zijn er bijvoorbeeld geen mobiele telefoons en geen windmolens.”
Tekst gaat verder onder foto
Waterstofopslag in zoutcavernes
Maar naast de zoutwinning in Twente maakt Nobian in Groningen ook zoutcavernes geschikt voor waterstofopslag en wil het bedrijf waterstof gaan produceren onder de vlag van HyCC. Hierin hebben ze een belang van vijftig procent. Een belangrijke activiteit, die direct raakt aan de waterstofambities zoals die zijn beschreven in de Element NL Actie Agenda.
Arendo Schreurs: “In een tijd waar flexibele energievoorziening verdwijnt, is het heel belangrijk om genoeg opslag te hebben voor energiedragers als waterstof.” Van den Winkel vult aan: “Nobian produceert op kleine schaal waterstof, dat komt vrij bij onze chloorproductie. Ook maken we natronloog. Zo vormen we de basis van veel materialen die ook onmisbaar zijn in de energietransitie, zoals autobatterijen of windmolens.”
Meer over Nobian is te zien in deze animatievideo (tekst gaat verder onder de video)
Ondanks dat Nobian geen olie- of gasbedrijf is, zijn er wel vergelijkingen te trekken tussen de verschillende typen bedrijven. Denk daarbij aan kennis van de ondergrond, benodigde infrastructuur, oog voor veiligheid en de gedeelde duurzaamheidsambities. Hiervoor heeft Nobian de Grow Greener Together-strategie en hebben de leden van Element NL de Actie Agenda.
Kennis uitwisselen
Met de samenwerking willen Nobian en Element NL kijken of en hoe er op verschillende vlakken kennis uitgewisseld kan worden. Zo heeft Nobian, net zoals de leden van Element NL, enorm veel kennis opgebouwd over de ondergrond. Ook zijn de belangen van de branchevereniging voor aardgasproducenten en Nobian veelal gelijk. “Ook wij zitten aan tafel met SodM en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat”, legt Van den Winkel uit. “Gezien er geen branchevereniging bestaat voor zoutwinning, leek het ons daarom goed om ons bij Element NL aan te sluiten.”
Omgevingswet 2024
Gemeenschappelijke thema’s bestaan onder andere uit mijnbouwkundige processen, energieverduurzaming en de energietransitie en ook omgevingsmanagement. Schreurs: “Zo komt in 2024 de nieuwe Omgevingswet eraan, waarbij we nog meer vorm moeten geven aan de wederkerigheid met de omgeving. Ook daarin kan deze proefperiode voor ons allemaal voordelen bieden. De samenwerking kan verder bestaan uit het delen van technische en technologische ontwikkelingen, opleiden, operationele, beleidsmatige en juridische kennis en het voeren van gezamenlijk overleg met externe partijen en overheden.” Daarvoor sluiten medewerkers van Nobian het komende jaar aan bij werkgroepen en comittees van Element NL.
Geschiedenis van Nobian
Het zout onder Twente werd in 1887 ontdekt door de baron van Twickel Rodolphe van Heeckeren. Onder zijn landgoed waren werklui al dagen aan het boren naar water, maar het water dat ze uiteindelijk vonden bleek zout te zijn. Per toeval werd zo de loper uitgelegd voor de zoutindustrie. In het begin voor keukenzout en conservering van voedingsmiddelen en later ook als basis voor veel chemische processen. “Na de Eerste Wereldoorlog in 1918 kwam zoutwinning voor de chemische industrie echt op gang”, vertelt Van den Winkel.
‘Laten we er gewoon voor gaan’
De samenwerking kwam eigenlijk toevalligerwijs tot stand. “Nobian is in 2018 voortgekomen uit Akzo. Toen zijn we gestart met het opbouwen van de nieuwe organisatie. Een tijd geleden zijn tijdens een bijeenkomst mensen uit beide organisaties elkaar tegengekomen”, legt Van den Winkel uit. Schreurs: “Zo kwam het gesprek tot stand. Bij het zoeken naar wat voor samenwerkingsvorm het moest worden, hebben we op een bepaald moment gezegd laten we er gewoon voor gaan. Over een jaar evalueren we en bekijken we de mogelijkheden van de samenwerking. Zo kunnen we bijvoorbeeld nog een jaar verlengen, maar behoort ook een officieel lidmaatschap tot de mogelijkheden.”